مفهومی نوین از استراتژی ( راهبرد ) و کسب و کار | دیدگاه سی. کی. پراهالاد 

مفهومی نوین از استراتژی از نظر سی. کی. پراهالاد 

سی. کی. پراهالاد یکی از تاثیرگذارترین متفکران در زمینه استراتژی به شمار می رود. کارهای او در خصوص توانایی سازمانهای بزرگ برای حفظ ارزش رقابتی در زمان مواجهه با رقابت فشرده بین المللی و تغییر محیط کسب و کار است. بسیاری از عقاید او در باب تجزیه و تحلیل رقابتی مغایر با تفکرات قدیمی استراتژیک هستند و عمدتاً برمفاهیم « هدف استراتژیک »، « توانایی های محوری» و «استراتژی به عنوان ابزار توسعه و پیشرفت » متمرکز هستند.

سی. کی. پراهالاد در یک نگاه 

1941. تولد
1964-1960. تکمیل فوق لیسانس مدیریت بازرگانی در موسسه  مدیریت هندوستان
1966. تکمیل دکترای مدیریت بازرگانی در دانشکده بازرگانی هاروارد
1975. استاد مهمان در دانشکده بازرگانی هاروارد
1977-1975. استاد و رییس برنامة آموزش مدیریت انستیتو مدیریت هندوستان
1981. استاد مهمان در INSEAD، فاونتبلو ، فرانسه
1986. استاد دانشکده بازرگانی دانشگاه میشیگان
1994. نگارش کتاب رقابت بر سر آینده همراه با گری هامل 
1994. دریافت جایزة انجمن آمریکا – هندوستان به دلیل افزایش حسن نیت، تفاهم و دوستی میان دو کشور ایالات متحده آمریکا و هندوستان
1995. تقدیر انجمن رقابت آمریکا به دلیل کمک به افزایش قدرت رقابت در کسب و کار
2010 . در گذشت 

زندگی و دوره شغلی سی. کی. پراهالاد 

پراهالاد از رشتة فیزیک وارد اندیشه های مدیریتی شد. او قبل از پایان دوره فوق لیسانس مدیریت بازرگانی خود در انستیتو مدیریت هندوستان در سال 1966 و دکترای همین رشته در دانشکده بازرگانی هاروارد در سال 1975، به عنوان یک مهندس صنعتی مشغول به کار بود. پس از آن او به عنوان استاد مهمان در هاروارد، استاد انستیتو مدیریت هندوستان و استاد مهمان انستیتو کسب و کار اروپایی مشغول به کار بوده است. پراهالاد،  استاد استراتژی سازمانی و کسب و کار بین الملل در دانشکده بازرگانی دانشگاه میشیگان بود. طی سالها، او به بسیاری از شرکتهای بزرگ و بین المللی مشاوره داده بود، همانند ایستمن کداک ، ای تی اند تی ، هانیول ، فیلیپس ، موتورولا  و آلستروم .

در اوایل سال ۱۹۹۰ در آستانه فروپاشی شرکت فیلیپس، سی کی پراهالد، به این شرکت، پیشنهاد تجدید ساختار را داد، که باعث ایجاد تغییرات مثبت زیاد در شرکت و موفقیت آن در سال‌های آینده شد. وی در سال‌های بعد نیز با شرکت‌های بزرگ زیادی همکاری داشته است.

مشارکت پاراهالاد، در زمینه تفکر استراتژیک مورد تایید همگان است. بیزینس ویک  دربارة او می نویسد : « او استادی برجسته در دانشگاه میشیگان است و می توان او را تاثیرگذارترین متفکر بر استراتژی سازمانی امروز دانست.» در سپتامبر 1993، در گزارش ویژه وال استریت ژورنال  در خصوص آموزش مدیریت، از پاراهالاد به عنوان یکی از ده استاد برجسته جهان نام برده شده بود. در سال 1994، پاراهالاد به دلیل کمک فزاینده به توسعه حسن نیت، تفاهم و دوستی میان دو کشور ایالات متحدة آمریکا و هندوستان، جایزه ویژه انجمن آمریکا – هندوستان را دریافت کرد و در سال 1995، جایزه انجمن رقابت آمریکا را به دلیل کمک به توسعه رقابت در کسب و کار دریافت نمود. 
 پاراهالد در سال ۲۰۰۵ توانست به درجه استاد تمامی دانشگاه میشیگان برسد؛ وی استاد سرشناس مدیریت استراتژیک در دانشگاه میشیگان بود.

پاراهالد شرکت Praja Inc را در سال ۱۹۹۶ تأسیس نمود و مدیرعامل این شرکت بود. این شرکت دارای اهداف فراهم کردن دسترسی نامحدود به اطلاعات برای افراد در پایین هرم و ارائه یک بستر آزمایشی برای ایده‌های مدیریتی مختلف بود.

تفکرات کلیدی سی. کی. پراهالاد

کتاب " رقابت بر سر آینده "

پاراهالاد، این کتاب را نمایانگر نگرشی تازه، از رقابت استراتژی و سازمانها می داند. این کتاب به ایده هایی همچون هدف استراتژیک، صلاحیت های محوری و استراتژی می پردازد تا به کمک آنها مدلهایی جدید از استراتژی خلق شوند. 

هدف استراتژیک از منظر سی. کی. پراهالاد

به کمک هدف استراتژیک می توان در تمامی سطوح، به موفقیت رسید و تمامی وظایف سازمانی را به نحو مطلوب انجام داد. هدف استراتژیک، در برگیرنده اهدافی گسترده برای ایجاد و دستیابی به یک مزیت رقابتی است. مثلاً پای گذاشتن نخستین انسان بر روی کره ماه، قدرت رهبری را در عرصه مسایل فضایی در اختیار ایالات متحده قرار داد. نقش مدیریت ارشد، در توسعه سازمان باید به گونه ای باشد که شکاف میان بلندپروازی و توانایی پر شود.

این امر در برگیرنده فرآیندهای فعالانه مدیریتی است که شامل : تمرکز بر توجه سازمان به ضرورت پیروزی؛ ایجاد انگیزه در افراد برای مواجهه با چالشهایی که نیازمند تلاش فردی هستند؛ استفاده از این چالشها برای دستیابی به مزیتی رقابتی و کاربرد، هدف مد نظر برای هدایت اختصاص منابع است. هدف استراتژیک، باعث تمرکز بر تدابیر « سدشکن » می شود. 

صلاحیت های محوری از نظر سی. کی. پراهالاد

این صلاحیت ها غالباً با فن اوریهای محوری و توانمندی های محوری اشتباه گرفته می شوند.

صلاحیت محوری، عبارت است از نوعی توانایی فراتر از محصولات و بازارها .این توانایی  زمانی حاصل می شود که یک سازمان یاد می گیرد، میان فن اوریهای گوناگون و روابط موجود درتمامی سطوح سازمان هماهنگی برقرارکند. صلاحیت های محوری، در محصولات محوری، نماد پیدا می کنند و خودشان به واحدهای محوری کسب و کار تبدیل می شوند. به کمک چنین صلاحیتی می توان به مجموعه ای گسترده از بازارها دست یافت. مشتریان نیز به خوبی از آن نفع می برند ضمن اینکه تقلید از آن برای رقبا بسیار دشوار است. نمونه هایی از این صلاحیت ها عبارتند از : سیستم های ریزسازی  سونی، تخصص رسانه های بصری فیلیپس و تخصص شرکت بلک اند دکر، در زمینة تولید موتورهای  کوچک برقی. نگریستن به سازمانها بر اساس صلاحیت های محوریشان، راه را برای تحقق یک مزیت استراتژیک باز می نماید. 

طراحی ( معماری ) استراتژیک و سی. کی. پراهالاد

طراحی استراتژیک، چارچوبی برای تقویت منابع سازمان در قبال هدف استراتژیک آن است. این امر دربرگیرنده انبوهی از اطلاعات برای بررسی تکامل یک صنعت است. طراحی استراتژیک مؤید صلاحیت های محوری برای توسعه و استفاده از فن اوریهای روز است. این امر باعث شکل گیری چارچوبی می شود که می توان به کمک آن دست به برنامه ریزی و مدیریت امور زد. 

قدرت تخیل سازمان از دید سی. کی. پراهالاد

به منظور دستیابی به پتانسیل حاصل از صلاحیت های محوری، سازمانها باید قدرت تخیل خوبی داشته باشند تا بازارهای جدید را تجسم کنند و بتوانند از طریق برتری در رقابت، وارد چنین بازارهایی شوند. کلید مزیت رقابتی، فرآیندی است که از طریق آن، سازمانها قدرت تخیل خود را آزاد می سازند، فضای جدید رقابت را شناسایی می کنند و بر بازارهای در حال ظهور اعمال کنترل می نمایند.

پاراهالاد چهار عنصر را ذکر می کند که ترکیب آنها، استفاده از قدرت تخیل سازمان را تسریع می کند :

•    رهایی از تمرکز بر بازارهایی که سازمان در آنها، خدمات ارایه می دهد؛
•    کنکاش برای مفاهیم نوآورانه در قبال محصولات؛
•    باطل کردن فرضیات مربوط به رابطه قیمت و عملکرد؛
•    هدایت مشتریان به جای پیروی از آنها. 

رها شدن از بازارهایی که سازمان در آنها خدمات ارایه می دهد، از گذشته، توجه سازمانها به بازارهای موجود، مانعی در برابر توجه به بازارهای جدید بوده است . این سیاست تدافعی تا حدی خوب است اما نباید به قربانی شدن بازارهای جدید و سودآور بینجامد. 

مفاهیم نوآورانه از محصولات از نظر پاراهالاد

مفاهیم گسترده نوآوری در محصولات، بازارها و مرزهای صنعتی را از نو، شکل می دهد و فضایی جدید را برای رقابت خلق می کند.

این نوآوریها به یکی از سه شکل زیر هستند :

•    افزودن کاربردی جدید به یک محصول موفق
•    توسعه شکل تازه ای از نحوة ارایه خدمات اثبات شده
•    ارایه خدمات اثبات شده از طریق یک مفهوم کاملاً جدید از محصول

توازن قیمت /  عملکرد 

اکثر سازمانها، محصولات و خدمات را در قالب توازن قیمت/ عملکرد می بینند. نوآوریهای بنیادی زمانی قابل تحقق هستند که سازمان، آن محصولات را به عنوان « رویاهایی غیر قابل تحقق » دنبال می کند. از طریق درک نحوه ظهور فن اوریهای نوین که می توانند باعث تحقق نیازهای برآورده نشده مشتریان گردند یا باعث رضایت هر چه بیشتر آنها از تامین نیازهای فعلی  شوند، می توان فضایی جدید را برای رقابت ایجاد کرد. 

مشتریان پیشرو و سی. کی. پراهالاد

سازمانها نیازمند نگرشی عمیق در قبال سبک زندگی، نیازها و ایده های  مشتریان امروز و فردای خود هستند. روشهای قدیمی تحقیق بازار نمی توانند چنین نگرش هایی ارایه نمایند. از طریق مطالعات خلاقانه در باب علوم انسانی است که می توان به چنین درکی دست یافت. مشتریان پیشرو می توانند یک مزیت رقابتی مهم باشند. این رویکرد تمامی وظایف سازمانی را دربر می گیرد. 

بازاریابی اکتشافی از نظر سی. کی. پراهالاد

در عصری که مزیت رقابتی متعلق به اولین کسی است که وارد بازار می شود، بازاریابی اکتشافی ابزاری است که سازمانها می توانند از طریق آن فضای رقابتی ایجاد کنند. این نوع بازاریابی به سازمانها کمک می کند تا شرایط خاص، قیمتها و عملکرد محصولات جدیدی را که با موفقیت، وارد بازار شده اند، درک کنند. این نوع ادارک تنها زمانی محقق می شود که عرضه محصولی آغاز شود. این نوع بازاریابی از طریق افزایش فرصتهای موجود در بازار و بهره برداری صحیح از آنها، تعداد محصولات موفق را افزایش می دهد. 

سی. کی. پاراهالاد در یک نگاه

قدرت نگارش پاراهالاد ریشه در این حقیقت دارد که او مقالات زیادی را به رشتة تحریر در آورده است. باور او نسبت به اینکه استراتژی اهمیتی فراتر از نظریه های موجود دارد، باعث توجه مراکز علمی و مدیران به این موضوع شد. به علاوه، عقیده قوی او درباره نیاز به  تحقیقات دانشگاهی در حوزة کسب و کار، اهمیت زیادی در امر مدیریت داشت. 
کارهای مشاوره در شرکتهای بزرگ آمریکایی و استمرار آنها، این پرسش را برای او به همراه داشت که چگونه رقبای کوچک تر و شرکتهای تازه وارد، می توانند از پس سازمانهای بزرگ و ثروتمند برآیند. پاراهالاد می گوید : « نظریه های موجود در باب استراتژی و سازمان، اگرچه مبنایی برای یافته های جدید هستند اما به طور کامل، به چنین پرسشهایی پاسخ نمی دهند. این نظریه ها به ما کمک می کنند تا ساختار یک صنعت را درک کنیم، از ویژگیهای رهبران متحول کننده مطلع شویم و به معیاری در قبال سنجش مزیت رقابتی خود دست یابیم. اما آنها به ما نمی گویند که چگونه می توان یک سازمان را از نو طراحی کرد، هیچ ایده ای در مورد نقش تیم رهبری در تجسم آینده ارایه نمی کنند و هیچ سخنی از ایجاد صلاحیت و توانمندی در سازمان به میان نمی آورند. کتاب رقابت بر سر آینده اثری است که هدفش رفع شکاف میان نظریه و واقعیت است. 
عقاید پاراهالاد در زمانی توسعه یافته و مطرح شدند که استراتژی سازمانی در بحران به سر می برد و به شدت نیازمند چهره ای تازه بود. سازمانها بیشتر نگران بهبود اثربخشی عملیاتی خود بودند تا تمرکز بر آینده. تعدیل نیروها برای دستیابی به سودهای کوتاه مدت نشانگر آن بود که سازمانها در تمرکز بر توان بالقوه خود در آینده شکست خورده اند. شاید به همین دلیل بود که بسیاری از سازمانهای بزرگ، رغبتی به تفکرات پاراهالاد نداشتند. 

برای اطلاعات بیشتر به مقالات ذیل مراجعه نمایید :

1 .  استراتژیهایی ( راهبردهایی ) برای مسئولیت پذیری رهبران | نگاهی به نوشته وارن بنیس و برت نانوس 

2 . مشتری مداری از نگاهی دیگر | چگونه مشتریانمان را در مراحل تولید وارد کنیم ؟

3 .  استراتژی سازمانی راهنمای مدیران و کارآفرینان(مقدمه)

4 .   استراتژی سازمانی - چگونه تدوین می شود ( پایانی)

5 .  استراتژی چیست ؟ | راهبرد چیست ؟

مقالات سی. کی. پاراهالاد :

«کنترل استراتژیک»، مجله ارزیابی مدیریتی اسلوان ، 1981
«آیا واقعاً دارای یک استراتژی جهانی هستید؟»، فصلنامة مک¬کینسی ، تابستان 1986
«تعامل با رقبا و پیروز شدن»، هاروارد بیزینس ریویو ، ژانویه – فوریة 1986
«هدف استراتژیک»، فصلنامة مک¬کینسی، بهار 1990
«صلاحیت¬ های محوری شرکتها»، هاروارد بیزینس ریویو، مه – ژوئن 1990
«قدرت تخیل شرکتها و بازاریابی اکتشافی»، هاروارد بیزینس ریویو، ژوئیه – اوت 1991
«یک استراتژی برای توسعه. نقش صلاحیت¬های محوری در شرکتها»، FEMD، 1993
«رقابت بر سر آینده»، هاروارد بیزینس ریویو، ژوئیه – اوت 1994
«رقابت در اقتصاد نوین : کنترل مرزها»، مجلة مدیریت استراتژیک، مارس 1995

یک جمله، یک پند :

   اگر تاريخ تكرار شود و همه موضوعات غير منتظره رخ دهند آنگاه مشخص مي شود كه انسان  چقدر در يادگيري از تجاربش ناتوان است .               جرج برنارد شاو

  بهترين و زيباترين چيزها در جهان را نه مي توان ديد و نه مي توان لمس كرد بايد آنها را قلبا حس كرد .                 هلن كلر